Второ преработено издание 

Съдържание

I.Биополимери и ензими....................................................................................................3

1. Структура на белтъците................................................................................................3

2. Нуклеотиди и нуклеинови киселини............................................................................7

3. Витамини.....................................................................................................................12

3.1 Водоразтворими витамини................................................................................13

3.2 Мастноразтворими витамини ...........................................................................19

4. Ензими.........................................................................................................................26

5. Ензимна кинетика .......................................................................................................32

6. Регулация на ензимната активност.............................................................................38

II. Биоенергетика..............................................................................................................45

1. Макроергични съединения и спрягане на процесите ................................................45

2. Метаболизъм ...............................................................................................................48

3. Редокс-системи............................................................................................................50

4. Окислително фосфорилиране на субстратно ниво ....................................................53

5. Дихателна верига ........................................................................................................57

6. Свободно окисление ...................................................................................................59

7. Цикъл на трикарбоновите киселини...........................................................................63

III. Въглехидратна обмяна ..............................................................................................69

1. Гликолиза ....................................................................................................................69

2. Глюконеогенеза...........................................................................................................72

3. Пентозофосфатен път (ПФП) .....................................................................................76

4. Обмяна на фруктоза ....................................................................................................78

5. Обмяна на галактоза....................................................................................................79

6. Обмяна на гликоген ....................................................................................................80

7. Особености на въглехидратната обмяна в различните тъкани и органи ..................84

IV. Липидна обмяна .........................................................................................................89

1. Липопротеинови комплекси .......................................................................................89

2. Холестерол ..................................................................................................................92

3. Жлъчни киселини (ЖК) ..............................................................................................95

4. Обмяна на триацилглицероли (ТАГ)..........................................................................96

5. Мастни киселини.........................................................................................................98

5.1 β-окисление на мастни киселини .....................................................................98

5.2 Окисление на мастни киселини с нечетен брой С-атоми .............................100

5.3 Синтез на мастни киселини ............................................................................101

5.4 Есенциални мастни киселини ........................................................................104

6. Ейкозаноиди .............................................................................................................105

7. Кетонови тела............................................................................................................107

8. Сложни липиди .........................................................................................................109

8.1 Фосфолипиди...................................................................................................109

8.2 Гликосфинголипиди........................................................................................111

9. Нарушения в липидната обмяна...............................................................................113

9.1 Атеросклероза .................................................................................................113

9.2 Затлъстяване ....................................................................................................115

9.3 Мастен черен дроб (стеатоза) .........................................................................115

V. Аминокиселинна обмяна ..........................................................................................117

1. Общи реакции на разграждане на аминокиселини ..................................................117

2. Обезвреждане на амоняка.........................................................................................121

3. Обмяна на едновъглеродно-атомни отломки...........................................................124

4. Катаболизъм на аминокиселини...............................................................................126

5. Синтез на аминокиселини.........................................................................................128

6. Образуване на биологично-активни продукти от аминокиселини .........................130

VI. Обмяна на нуклеотиди ............................................................................................135

1. Пуринови нуклеотиди...............................................................................................135

2. Пиримидинови нуклеотиди ......................................................................................139

VII. Резорбция на желязо...............................................................................................142

VIII. Обмяна на порфирини..........................................................................................144

1. Биосинтез на порфирини ..........................................................................................144

2. Разграждане на хемоглобин......................................................................................146

3. Обмяна на билирубин ...............................................................................................147

4. Жълтеници.................................................................................................................148

IX. Принципи на междуклетъчна комуникация и сигнална трансдукция ............150

Приложение 1..................................................................................................................155